Święto Narodowe Trzeciego Maja
3 maja obchodzimy Święto Narodowe Trzeciego Maja ustanowione w rocznicę uchwalenia Ustawy Rządowej z 1791 r., znanej w powszechnym odbiorze jako Konstytucja 3 Maja. Z okazji 230. rocznicy tego ważnego dla naszego narodu wydarzenia, o godz. 9.30 Prezydent Łukasz Kulik wraz ze zgromadzonymi delegacjami złożył kwiaty pod Pomnikiem-Mogiłą Czwartaków Poległych w Bitwie 26 maja 1831 r. Mieszczący się przy ul. Stanisława Staszica monument poświęcony jest pamięci bohaterskich powstańców listopadowych, którzy aktywnie powoływali się na dziedzictwo 3-majowej konstytucji.
O godz. 10.00 w kościele pw. Zbawiciela Świata odbyło się także okolicznościowe nabożeństwo. Po mszy świętej złożono kwiaty przy obrazie Matki Boskiej Częstochowskiej.
Ze względu na ograniczenia oraz sytuację epidemiczną w kraju, msza święta transmitowana była online. Zachęcamy do obejrzenia.
3 maja – symbol wolności i niepodległości
3 maja 1791 r. sejm walny Rzeczypospolitej, zwany od długości okresu obrad Sejm Czteroletnim, uchwalił akt konstytucyjny pod nazwą Ustawa Rządowa. Był to drugi tego typu akt prawny w nowożytnej Europie, a trzeci na świecie. Ustawa, znana powszechnie jako Konstytucja 3 Maja, wprowadziła szereg istotnych zmian o charakterze ustrojowym. Wśród najważniejszych znalazła się likwidacja wolnej elekcji i wprowadzenie monarchii dziedzicznej, odebranie prawa głosu i decyzji w sprawach państwowych szlachcie nieposiadającej ziemi, częściowe zrównanie praw szlachty i mieszczan, oddanie chłopów pod opiekę państwa oraz likwidacja niesławnej i torpedującej wszelkie reformy instytucji liberum veto. Były to zmiany rewolucyjne nie tylko w kategoriach prawno-państwowych, ale także polityczno-społecznych. Ich pełna implementacja miała realną szansę wzmocnić upadający organizm państwowy, zaktywizować i utożsamić z nim szerokie masy społeczne, a w perspektywie uniezależnić Rzeczpospolitą od wpływów potężnych sąsiadów.
Niestety duża część 3-majowych rozwiązań nigdy nie została wprowadzona w życie. Przyjęcie Konstytucji wywołało gwałtowną reakcję ówczesnego przymusowego protektora Rzeczypospolitej – Imperium Rosyjskiego, a także związanych z nim magnatów stawiających własną pozycję i majątek ponad interesy państwa i narodu. Zawiązana przez nich konfederacja targowicka wraz z interweniującymi wojskami rosyjskimi doprowadziły najpierw do uniemożliwienia faktycznej realizacji postanowień Konstytucji, a następnie do jej formalnego uchylenia w 1793 r. Cios ten doprowadził do II, a w perspektywie do III rozbioru i do zniknięcia Rzeczypospolitej
z mapy na wiele długich lat.
Konstytucja 3 Maja stała się symbolem dążenia do niepodległości i samorządności narodu polskiego, a wszelkie obchody rocznicy jej uchwalenia były gwałtownie tłumione i surowo karane przez wszystkich zaborców. Dzień 3 maja został uznany za święto państwowe w odrodzonym państwie polskim uchwałą Sejmu Ustawodawczego w 1919 r. Świętowany był również po wojnie, jednak od 1946 r. komunistyczne władze Polski Ludowej zakazały organizacji jego publicznych obchodów, aby w 1951 r. formalnie odebrać mu status święta państwowego. Zwrot nastąpił dopiero w 1981 r., od kiedy mogliśmy obserwować zniesienie ograniczeń 3-majowego świętowania, a nawet stopniowy powrót do organizacji obchodów również przez władze. Święto Narodowe Trzeciego Maja powróciło na listę polskich świąt państwowych na mocy ustawy z 6 kwietnia 1990 r.
