Konferencja naukowa pt. Ostrołęka na przestrzeni wieków
W środę 27 września br. w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce odbyła się organizowana przez Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika konferencja naukowa pt. „Ostrołęka na przestrzeni dziejów”.
W wydarzeniu wzięli udział utytułowani naukowcy, regionaliści i badacze dziejów naszego miasta i regionu, którym z uwagą przysłuchiwali się przedstawiciele samorządów oraz lokalnych instytucji i organizacji, a także licznie zgromadzeni pasjonaci historii.
Wydarzenie oficjalnie otworzyli Maria Samsel – dyrektor Muzeum Kultury Kurpiowskiej – oraz dr hab. Jan Mironczuk, prof. WSTS – prezes Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego. Przybyłych prelegentów i gości powitała Wiceprezydent Miasta Ostrołęki Anna Gocłowska. Głos zabrał również Mirosław Augustyniak, radny Sejmiku Województwa Mazowieckiego.
W ramach konferencji wygłoszono dziewięć referatów naukowych. Jako pierwsza w imieniu nieobecnej mgr Małgorzaty Balcerzak, kierownika Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie – Delegatury w Ostrołęce, głos zabrała archeolog Joanna Celejewska. W wystąpieniu pt. „Ostrołęka – początki miasta” przedstawiono najdawniejsze dzieje naszej małej ojczyzny, począwszy od grodu nad Narwią na wysokości Omulwi, przez osadę i ośrodek miejski powstały wokół placu targowego (obecny plac Generała Józefa Bema) w czasach średniowiecza.
Stosunki międzystanowe na ziemi ostrołęckiej w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej zarysowała dr Barbara Kalinowska, wicedyrektor Muzeum Kultury Kurpiowskiej, w swym referacie pt. „Związki przedstawicieli stanu szlacheckiego z ostrołęckimi Bernardynami w XVII i XVIII wieku”. Dzięki niniejszemu opracowaniu mogliśmy ocenić wpływ ostrołęckich zakonników na lokalną szlachtę oraz funkcjonowanie miasta.
Nasze miasto słynie z dwóch bitew stoczonych w jego granicach i na jego przedpolach – między wojskami francuskimi i rosyjskimi podczas wojen napoleońskich oraz między wojskami Królestwa Polskiego i rosyjskimi podczas powstania listopadowego. O niniejszych starciach zbrojnych, ich podłożu i konsekwencjach, a także o okresie pomiędzy nimi, opowiedział mgr Krzysztof Augustyniak w swym wystąpieniu pt. „Od bitwy do bitwy. Ostrołęka w latach 1807-1831”.
Następnie na przebiegu, skutkach i wpływie drugiej z wymienionych bitew skupił się prof. dr hab. Norbert Kasparek, nauczyciel akademicki i pracownik naukowy Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Znaczenie wskazanej batalii prelegent przedstawił w referacie pt. „Bitwa ostrołęcka 26 maja 1831 r. w historii Polski i miasta Ostrołęki”.
Kolejny okres w dziejach miasta przybliżył dr hab. Adam Dobroński, prof. UwB. W wystąpieniu pt. „Ostrołęka w guberni łomżyńskiej” białostocki historyk i wykładowca akademicki opowiedział o funkcjonowaniu miasta w drugiej połowie XIX w. i w początkach XX w.
W ramach prelekcji dr. Dariusza Budelewskiego, nauczyciela i historyka, przenieśliśmy się do okresu międzywojennego. Dzięki komparatystycznemu wystąpieniu pt. „Rozwój społeczno-gospodarczy ośrodków miejskich na Północnym Mazowszu w okresie II Rzeczypospolitej na przykładzie Ostrołęki i Makowa Mazowieckiego (analiza porównawcza)” mogliśmy wiele dowiedzieć się o życiu codziennym sprzed 100 lat nie tylko w naszym mieście, ale także u naszych bliskich sąsiadów.
Dr Jerzy Kijowski, historyk i wiceprezes OTN, w prelekcji pt. „Ostrołęka »wojewódzka« 1975-1998. Dar losu czy dopust Boży?” zwrócił uwagę na pozytywne i negatywne aspekty funkcjonowania w naszym mieście jednostki podziału administracyjnego najwyższego stopnia. Odpowiedział również na zawarte w tytule pytanie, podsumowując tym samym zmiany zaszłe w Ostrołęce i regionie.
Kolejne wystąpienie nie było poświęcone konkretnemu okresowi, a miało charakter przekrojowy. Dr hab. Zbigniew Kudrzycki, historyk i wójt gminy Rozogi, w wykładzie pt. „Władze administracyjne w Ostrołęce na przestrzeni dziejów” opisał organy zarządzające naszym miastem od czasów najdawniejszych po dzień dzisiejszy.
Jako ostatni referat wygłosił dr hab. Jan Mironczuk, prof. WSTS, nauczyciel akademicki i główny organizator całej konferencji. W prelekcji pt. „Prezydenci Ostrołęki grodzkiej” scharakteryzował działalność włodarzy naszego miasta w ostatnich 25 latach.
Po wystąpieniach odbyła się dyskusja, z możliwości zadania pytań prelegentom skorzystało wiele obecnych na sali osób. Dzięki tego typu wymianie opinii udało się doprecyzować lub podsumować wątki zarysowane w poszczególnych wystąpieniach.
Organizacja konferencji została dofinansowana przez Miasto Ostrołękę w ramach konkursu ofert na realizację zadań publicznych w 2023 r. z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego, zadanie pn. „Ostrołęka na przestrzeni wieków. Konferencja naukowa – w ramach obchodów 650. rocznicy nadania Ostrołęce praw miejskich”.
